Κυριακή 9 Μαρτίου 2008

Μαντέψτε: Πόσες θεωρίες μάθησης υπάρχουν;

1. ΠΡΟΒΛΕΨΗ
Κάντε μια υπόθεση στην ερώτηση: "Πόσες θεωρίες μάθησης υπάρχουν;" Κλείστε τα μάτια και μαντέψτε. Έχετε 1 λεπτό...

2. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ
Ανοίξτε τα και μετρείστε. Ξαναμετρείστε.
ACT* (J. Anderson)
Adult Learning Theory (P. Cross)
Algo-Heuristic Theory (L. Landa)
Andragogy (M. Knowles)
Anchored Instruction (J. Bransford & the CTGV)
Aptitude-Treatment Interaction (L. Cronbach & R. Snow)
Attribution Theory (B. Weiner)
Cognitive Dissonance Theory (L. Festinger)
Cognitive Flexibility Theory (R. Spiro)
Cognitive Load Theory (J. Sweller)
Component Display Theory (M.D. Merrill)
Conditions of Learning (R. Gagne)
Connectionism (E. Thorndike)
Constructivist Theory (J. Bruner)
Contiguity Theory (E. Guthrie)
Conversation Theory (G. Pask)
Criterion Referenced Instruction (R. Mager)
Double Loop Learning (C. Argyris)
Drive Reduction Theory (C. Hull)
Dual Coding Theory (A. Paivio)
Elaboration Theory (C. Reigeluth)
Experiential Learning (C. Rogers)
Functional Context Theory (T. Sticht)
Genetic Epistemology (J. Piaget)
Gestalt Theory (M. Wertheimer)
GOMS (Card, Moran & Newell)
GPS (A. Newell & H. Simon)
Information Pickup Theory (J.J. Gibson)
Information Processing Theory (G.A. Miller)
Lateral Thinking (E. DeBono)
Levels of Processing (Craik & Lockhart)
Mathematical Learning Theory (R.C. Atkinson)
Mathematical Problem Solving (A. Schoenfeld)
Minimalism (J. M. Carroll)
Model Centered Instruction and Design Layering (A.Gibbons)
Modes of Learning (D. Rumelhart & D. Norman)
Multiple Intelligences (H. Gardner)
Operant Conditioning (B.F. Skinner)
Originality (I. Maltzman)
Phenomenonography (F. Marton & N. Entwistle)
Repair Theory (K. VanLehn)
Script Theory (R. Schank)
Sign Theory (E. Tolman)
Situated Learning (J. Lave)
Soar (A. Newell et al.)
Social Development (L. Vygotsky)
Social Learning Theory (A. Bandura)
Stimulus Sampling Theory (W. Estes)
Structural Learning Theory (J. Scandura)
Structure of Intellect (J. Guilford)
Subsumption Theory (D. Ausubel)
Symbol Systems (G. Salomon)
Triarchic Theory (R. Sternberg)

2. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ
Συγκρίνατε την υπόθεση σας με τον αριθμό που βρήκατε.

3. ΣΧΟΛΙΑ- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
(Προσωπικό Σχόλιο: Αυτό δεν είναι Επιστήμη. Μάλλον ελβετικό τυρί μου θυμίζει. Ως γνωστόν ο Piaget ήταν Ελβετός).
Εκφράστε τα δικά σας σχόλια παρακάτω:

4 σχόλια:

Ευφροσύνη Θεοδωροπούλου είπε...

Δεν πρόκειται για ελβετικό τυρί Στέργιο.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο λογικό και φυσικό, αφού όλες αυτές οι θεωρίες προέρχονται από τους κόλπους της επιστήμης η οποία εξ ορισμού είναι αναλυτική.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να προχωρά σε άπειρες αναλύσεις ενός φαινομένου - εν προκειμένω της μάθησης - με σκοπό την ερμηνεία του φαινομένου αυτού, χωρίς πάντα η ανάλυση να προχωρά γραμμικά από το γενικό στο μερικό. Μπορεί δηλ. κάποιος επιστήμονας να διερευνήσει μία ελάχιστη πτυχή ενός φαινομένου και παράλληλα να αγνοεί άλλους γενικότερους νόμους, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί/ μελετηθεί/ περιγραφεί.

Το πρόβλημα - αν μπορώ να το προσδιορίσω και να το διατυπώσω καλά - είναι ότι κατά την ανάλυση ενός φαινομένου, το οποίο αρχικά θεωρούμε ενιαίο, κάθε μία θεωρία φωτίζει και ερμηνεύει μία πλευρά του, σα να ήταν το όλο - αφού βεβαίως αγνοεί τις υπόλοιπες - και άρα δεν μπορεί να περιγράψει σαφώς τα όριά της.
Έτσι, για παράδειγμα, μπορεί να ταυτίζουμε το "γνωστικό" με το "νοητικό", ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για διακριτές ιδιότητες.
Αποτέλεσμα: η ερμηνεία και η μέτρηση - μέχρι πρότινος - της "νοημοσύνης" με δείκτες καθαρά λογικών διεργασιών, αφού δεν είχε υπάρξει ακόμη η περιγραφή άλλων τύπων νοημοσύνης - π.χ.: συναισθηματική, μουσική, μαθηματική, διαπροσωπική, ενδοπροσωπική κ.λπ.) - Χώρια που και η "νοημοσύνη" ως έννοια μπορεί κι αυτή να περικλείει πολλές διαφορετικές "ποιότητες" της λειτουργίας του ανθρώπου που απλά δεν έχουν ακόμη περιγραφεί.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι η υπέρβαση των παρανοήσεων και των αυθαίρετων γενικεύσεων που προκαλεί η τάση για εκλαΐκευση και γενίκευση της κάθε νέας θεωρίας και η προσπάθεια σύνθεσής τους, σε ενιαία συστήματα τα οποία να κάνουν σαφώς διακριτά τα όρια και τις λειτουργίες κάθε επιμέρους θεωρίας, χαρτογραφώντας κάθε φορά εκ νέου το πεδίο και τροποποιώντας και εμπλουτίζοντας, με ακρίβεια και διάκριση, κάθε φορά τη σχετική ορολογία.
Για να γίνει αυτό βέβαια χρειάζεται αφ' ενός χρόνος για να εκδιπλωθεί η πολύπλευρη επιστημονική ανάλυση ενός φαινομένου, και αφ' ετέρου η ύπαρξη χαρισματικών επιστημόνων που θα επιχειρήσουν ένα τέτοιο συνθετικό έργο, ατομικά ή και συλλογικά, σε επιστημονικό, διεπιστημονικό ή και διαγνωσιακό επίπεδο...

Όσον αφορά λοιπόν τις θεωρίες μάθησης που παραθέτεις εδώ, υποψιάζομαι ότι κάθε μία επιχειρεί να περιγράψει μία διαφορετική πτυχή του φαινομένου, που ενώ εμείς θεωρούμε ενιαίο, είναι ωστόσο πολυσύνθετο και δυναμικό, ίσως πολύ περισσότερο από ότι η πιο δημιουργική μας φαντασία μπορεί να συλλάβει....
[Εσείς οι φυσικοί μπορεί να μας πείτε περισσότερα για το πώς τροποποιούνται δραματικά τα δεδομένα για την ανθρώπινη αντίληψη και μάθηση από θεωρίες όπως π.χ. η θεωρία των χορδών κ.ά.
(Επ' αυτού προτείνω να δούμε όλοι σε DVD το "Τι στο μπλιπ ξέρουμε"...) :)

(Πιθανότατα αυτά που προσπαθώ να πω εδώ να τα έχουν διατυπώσει πολύ ωραία οι επιστημολόγοι, αλλά εγώ προτιμώ να τα σκέφτομαι για λογαριασμό μου...)

Stergios Nastopoulos είπε...

Πολύ ωραία τα λες, Έφη, αλλά ακόμα επιμένω. Το τυρί είναι το "παράδειγμα" κατά T.Kuhn. Προφανώς και η λειτουργία της μάθησης είναι κάτι το πολύ πιο σύνθετο από τα φυσικά φαινόμενα. Ομως η μεγάλη σύνθεση στην επιστήμη αυτή δεν έχει έλθει ακόμα. Μ' άλλα λόγια ούτε καν στην εγκατάσταση ενός "παραδείγματος" δεν έχει φτάσει. Δηλαδή, ακόμα και ο Kuhn δεν έχει εφαρμογή εδώ. Το ότι το τυρί έχει τόσες τρύπες το αποδεικνύει. Από κει και πέρα το να προτείνονται μοντέλα μάθησης και εφαρμογές κατάλληλες, και μάλιστα να επιμορφωθούν οι δάσκαλοι ώστε να τις κάνουν εφαρμογή στην τάξη τους και, για να γίνω πιο πρακτικός, να ζητούνται να απαντηθούν με ερωτήσεις κλειστού τύπου από επιμορφούμενους ΠΑΚΕστανούς δε σου φαίνεται παράξενο; Παρατήρησα μάλιστα οτι στις ερωτήσεις υπάρχει πολλές φορές η λέξη "καλλίτερα"! Καλλίτερα σύμφωνα με τι και για ποιόν; Και σύμφωνα με ποια "τρύπα"; Μάλλον για φαινομενολογικές θεωρίες πρόκειται, με επίφαση επιστήμης. Δεν έχω συνηθίσει να δουλεύω μ' αυτόν τον τρόπο. Για τα υπόλοιπα περιμένω τους επιστημολόγους να με φωτίσουν, όπως είπες. Πάντως η Γνωστική Ψυχολογία και Κοινωνιολογία περιμένουν ακόμα τον Νεύτωνα τους.

Stergios Nastopoulos είπε...

Πολύ ωραία τα λες, Έφη, αλλά ακόμα επιμένω. Το τυρί είναι το "παράδειγμα" κατά T.Kuhn. Προφανώς και η λειτουργία της μάθησης είναι κάτι το πολύ πιο σύνθετο από τα φυσικά φαινόμενα. Ομως η μεγάλη σύνθεση στην επιστήμη αυτή δεν έχει έλθει ακόμα. Μ' άλλα λόγια ούτε καν στην εγκατάσταση ενός "παραδείγματος" δεν έχει φτάσει. Δηλαδή, ακόμα και ο Kuhn δεν έχει εφαρμογή εδώ. Το ότι το τυρί έχει τόσες τρύπες το αποδεικνύει. Από κει και πέρα το να προτείνονται μοντέλα μάθησης και εφαρμογές κατάλληλες, και μάλιστα να επιμορφωθούν οι δάσκαλοι ώστε να τις κάνουν εφαρμογή στην τάξη τους και, για να γίνω πιο πρακτικός, να ζητούνται να απαντηθούν με ερωτήσεις κλειστού τύπου από επιμορφούμενους ΠΑΚΕστανούς δε σου φαίνεται παράξενο; Παρατήρησα μάλιστα οτι στις ερωτήσεις υπάρχει πολλές φορές η λέξη "καλλίτερα"! Καλλίτερα σύμφωνα με τι και για ποιόν; Και σύμφωνα με ποια "τρύπα"; Μάλλον για φαινομενολογικές θεωρίες πρόκειται, με επίφαση επιστήμης. Δεν έχω συνηθίσει να δουλεύω μ' αυτόν τον τρόπο. Για τα υπόλοιπα περιμένω τους επιστημολόγους να με φωτίσουν, όπως είπες. Πάντως η Γνωστική Ψυχολογία και Κοινωνιολογία περιμένουν ακόμα τον Νεύτωνα τους.

annboukou είπε...

Ο Κuhn πράγματι σήκωσε τα χέρια όταν προσπάθησε να μιλήσει για παράδειγμα στις ανθρωπιστικές επιστήμες και αυτό κάτι λέει από μόνο του. Το ιδιαίτερο πρόβλημα που έχουν οι επιστήμες της αγωγής είναι ακριβώς η οίηση ότι κατέχουν την αλήθεια ή τη σημαντικότερη αλήθεια και δεν είναι παρά, όπως λέει και η Έφη, όψεις που επιμένουν συστηματικά πολλές φορές να αγνοεί η μία την άλλη. Ο Jules Lequier (γάλλος φιλόσοφος που ασχολήθηκε με θέματα σχετικά με την αλήθεια -σημαντικό το βιβλίο του Comment cherche, comment trouver une première vérité-) είπε πολύ εύστοχα: "όταν πιστεύει κανείς με την πιο ακλόνητη πίστη ότι κατέχει την αλήθεια, πρέπει να ξέρει ότι το πιστεύει, όχι να πιστεύει ότι το ξέρει".
Δεν υποστηρίζω ταυτόχρονα ότι οι θετικές επιστήμες δικαιούνται και μόνον μερίδιο της αλήθειας, αλλά ότι πέρα από κάθε επιστήμη θετική ή ανθρωπιστική χρειάζεται να στοχαζόμαστε για τις προκείμενές της και αυτό μόνο η φιλοσοφία μπορεί να το πράξει.