Πως διαμορφώνεται η "εταιρική κουλτούρα" ή πως διδάσκουμε τη μη συνειδητότητα

(αγνώστου συγγραφέως)

"Εχουμε, λοιπον, ενα μεγαλο κλουβι, μεσα στο οποίο βαζουμε 10 πιθηκους, τους οποίους αφηνουμε νηστικους για μια μερα.

Κρεμαμε στο κλουβι ενα τσαμπι μπανανες. Οπως ειναι φυσικο, ολοι οι πιθηκοι ορμανε να πιασουν το τσαμπι. Ενας απο τους πιθηκους, ο πιο γρηγορος, φτανει πρωτος στο τσαμπι. Εκεινη τη στιγμη, καταβρεχουμε με πολλη πιεση τους υπολοιπους που εχουν μεινει πισω. Αυτος που ετρεξε πρωτος και επιασε το τσαμπι, τρωει τις μπανανες και το ευχαριστιεται πολυ! Οι υπολοιποι, προσπαθουν να στεγνωσουν και να ξεπερασουν το σοκ απο το καταβρεγμα.

Μετα απο 1-2 ωρες, η κατασταση της ομαδας των πιθηκων επανερχεται στο φυσιολογικο. Βεβαια, οι 9 που εφαγαν το καταβρεγμα (και δεν εφαγαν μπανανες) κοιτουν με καποια ζηλια τον εναν που καί τις μπανανες εφαγε, καί το καταβρεγμα γλιτωσε.

Επαναλαμβανουμε την ιδια ενεργεια, δηλαδη κρεμαμε ενα τσαμπι μπανανες στο κλουβι. Και παλι τρεχουν ολοι, αλλα ο ιδιος πιθηκος, ο οποίος οπως ειπαμε ειναι ο γρηγοροτερος, καταφερνει και παλι να φτασει πρωτος στο τσαμπι. Εμεις ξανακαταβρεχουμε με πολλη πιεση τους υπολοιπους, ενω ο πρωτος τρωει επιδεικτικα τις μπανανες που "κερδισε δικαια", αφου ηταν ο γρηγοροτερος.

Επαναλαμβανουμε το ιδιο 2-3 φορες.

Καποια φορα, καθως ο γρηγορος ξεκιναει να πιασει το τσαμπι που τοποθετησαμε εκ νεου, τον πιανουν οι υπολοιποι 9 και τον πλακωνουν στο ξυλο!!! Περναει, λοιπον, καποια ωρα, το τσαμπι ειναι ακομα στη θεση του, και δεν συμβαινει τιποτα. Καποια στιγμη, ο γρηγορος ξαναπροσπαθει να τρεξει προς το τσαμπι, αλλα οι υπολοιποι τον ξαναπλακωνουν στο ξυλο, γιατι φοβουνται το καταβρεγμα. Μετα απο μερικα ξυλοφορτωματα, ο γρηγορος "μαθαινει το μαθημα του" και δεν ξαναπροσπαθει. Μπορει να προσπαθησει καποιος αλλος, αλλα το αποτελεσμα ειναι παντα το ιδιο: Ξυλο απο τους υπολοιπους...

Και εδω ξεκιναει το ενδιαφερον της υποθεσης:

Βγαζουμε απο το κλουβι 1 απο τους 9 πιθηκους, απο αυτους δηλαδη που καταβρεχαμε και οχι αυτον που εφτανε πρωτος στο τσαμπι, και βαζουμε στη θεση του εναν καινουργιο πιθηκο, αντικαταστατη. Ο καινουργιος πιθηκος, με το που βλεπει το τσαμπι με τις μπανανες, το οποίο φυσικα δεν ακουμπαει πλεον κανενας απο τους "εμπειρους" της ομαδας, ορμαει, οπως ειναι φυσικο, να το πιασει. Οι υπολοιποι 9, συμπεριλαμβανομενου και του παλιου "γρηγορου", τον βουτανε και τον κανουν μαυρο στο ξυλο. Ο παλιος "γρηγορος" μαλιστα μπορει και να χαιρεται που τρωει και καποιος αλλος ξυλο. Ο καινουργιος δεν ξερει γιατι τρωει το ξυλο, μια και δεν ειχε την εμπειρια του καταβρεγματος! Μαθαινει ομως πολυ γρηγορα πως αν ξεκινησει να πιασει το τσαμπι, αυτο συνεπαγεται αυτοματα ξυλο απο τους υπολοιπους! Ετσι, ξαναβρισκομαστε σε μια κατασταση "ισορροπιας" μεσα στο κλουβι, δηλαδη υπαρχει ενα τσαμπι με μπανανες το οποίο δεν παει να πιασει κανεις.

Ξανα-αλλαζουμε εναν απο τους παλιους 8 πιθηκους (οχι τον παλιο "γρηγορο", ουτε τον νεο ξυλοφορτωμενο) με εναν αντικαταστατη. Οπως καταλαβαινετε, επαναλαμβανεται η ιδια ιστορια της προηγουμενης παραγραφου, μεχρι να τους αλλαξουμε ολους (τελευταιο βγαζουμε τον παλιο "γρηγορο", αυτον που που εφαγε πρωτος ξυλο στην αρχη της ιστοριας).

Τι εχουμε λοιπον? Εχουμε ενα τσαμπι μπανανες, μεσα σε ενα κλουβι με 10 νηστικους πιθηκους, απο τους οποίους κανεις δεν τρεχει να το πιασει, και κανεις δεν ξερει γιατι (δεδομενου οτι κανενας τους δεν ηταν στην αρχικη ομαδα που εφαγε το καταβρεγμα)!!!

Ετσι ακριβως ξεκιναει να δημιουργειται η εταιρικη κουλτουρα..."

• Με την ευκαιρία, ρίξτε ξανά μια ματιά στον Paulo Freire...