Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2008

Λογισμικό ανοιχτού ή κλειστού κώδικα για το ελληνικό δημόσιο;

Όπως είδα στη μαγνητοσκοπημένη συνεδρίαση που παρακολούθησα από το κανάλι της Βουλής την Τρίτη 22/1/08, στις 17/1/08 συζητήθηκε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής η «Κύρωση Συμφωνίας Στρατηγικής Συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και των Εταιρειών Microsoft Corporation, Microsoft Ireland Operation Limited και Μάικροσοφτ Ελλάς Ανώνυμη Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία Προϊόντων και Υπηρεσιών Πληροφορικής».
Ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχόλησαν τη συζήτηση ήταν γιατί δεν προκρίνεται η χρήση του λογισμικού ανοιχτού κώδικα από το ελληνικό δημόσιο, το οποίο, αντίθετα, φαίνεται να "συνομιλεί προνομιακά" με την εταιρεία Microsoft για την προμήθεια λογισμικού. Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, έχει συνέπειες που αφορούν στη γενικότερη προμήθεια λογισμικού της ακαδημαϊκής κοινότητας ΄όπως και των σχολικών εργαστηρίων.

Ψάχνοντας στη συνέχεια για το θέμα στα πρακτικά της Βουλής βρήκα μια σχετική επερώτηση η οποία είχε απασχολήσει το Κοινοβούλιο πολύ πριν η πρόταση αυτή κατατεθεί ως σχέδιο νόμου και κυρωθεί, την οποία και παραθέτω:

"Εισερχόμαστε στη συζήτηση της δεύτερης με αριθμό 665/51/15-10-2007 ερώτησης και αίτησης κατάθεσης εγγράφων του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αθανασίου Λεβέντη προς τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, σχετικά με τη σύμβαση μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και «Microsoft» για την προμήθεια λογισμικού.
Η ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων του κυρίου συναδέλφου έχει ως εξής:
«Το Φεβρουάριο του 2006 η Ελληνική Κυβέρνηση μέσω του κυρίου Υπουργού Οικονομίας υπέγραψε σύμβαση με τη γνωστή πολυεθνική εταιρεία «Microsoft» για προμήθεια λογισμικού για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του ευρύτερου δημοσίου τομέα, μεταξύ των οποίων και αυτών των πανεπιστημίων της χώρας. Παρά τις επανειλημμένες αιτήσεις μας κατά τη διάρκεια της προηγούμενης Βουλής, ο κύριος Υπουργός ουδέποτε κατέθεσε τη σύμβαση στη Βουλή, αν και είχε την υποχρέωση να το πράξει.
Καθώς το θέμα είναι ιδιαίτερα σημαντικό, τόσο για την ανάπτυξη της πληροφορικής και της επιστήμης εν γένει στη χώρα μας, όσο και επειδή πρόκειται για σύμβαση που αφορά σημαντικούς χρηματικούς πόρους,
Ζητούμε από τον κύριο Υπουργό:
1. Να καταθέσει τη σύμβαση που υπέγραψε εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου με τη «Microsoft» για προμήθεια λογισμικού,
2. Να εξηγήσει γιατί δεν την έδωσε εδώ και ενάμιση χρόνο στη δημοσιότητα, παρά τις επανειλημμένες έγγραφες και επίκαιρες ερωτήσεις μας.»
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τρία λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗΣ (Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το κείμενο της συμφωνίας μεταξύ ελληνικού δημοσίου και «MICROSOFT» έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή ως σχέδιο νόμου για κύρωση από τις 10 Ιανουαρίου 2008. Βεβαίως, όλοι οι συνάδελφοι Βουλευτές έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τα αποτελέσματα αυτής της συμφωνίας.
Η Αντιπολίτευση εδώ και καιρό έχει ξεκινήσει με διάφορες αιτιάσεις οι οποίες βρίθουν ανακριβειών. Κατ’ αρχάς για το θέμα που λένε ότι δεν έχει ανακοινωθεί τίποτα, πρέπει να πω ότι η συμφωνία αυτή όταν υπεγράφη, εξεδόθη ένα αναλυτικό δελτίο τύπου που περιελάμβανε όλα τα στοιχεία της συμφωνίας. Έγιναν ανακοινώσεις στον Τύπο, έγιναν δηλώσεις και από εμένα προσωπικά και από τον Πρόεδρο της «MICROSOFT». Δεν είναι ούτε απευθείας προμήθεια λογισμικού, όπως αναφέρει η Αντιπολίτευση, αφού δεν είναι συμφωνία προμήθειας. Είναι στην πραγματικότητα μία μη δεσμευτική, μη αποκλειστική συμφωνία που δεν δεσμεύει τη χώρα. Αλλά, όταν υπάρχουν προμήθειες λογισμικού με βάση διαγωνιστικές διαδικασίες θα μπορεί να υπάρχει μία έκπτωση, η οποία όχι μόνο δεν δημιουργεί οικονομικές επιβαρύνσεις, αλλά αντίθετα δημιουργεί οικονομικές ελαφρύνσεις.
Υπάρχει μία ανακρίβεια στις ερωτήσεις που έχουν καταθέσει οι συνάδελφοι στο παρελθόν, ότι άλλες χώρες αποφεύγουν παρόμοιες συμφωνίες. Η πραγματικότητα είναι ότι παρόμοιες συμφωνίες έχουν υπογράψει πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Φινλανδία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Εσθονία, η Κροατία και οι ίδιες οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη τους από την προμήθεια λογισμικού.
Με τη συμφωνία αυτή η Ελλάδα πλέον αντιμετωπίζεται ισότιμα με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες στον τομέα των νέων τεχνολογιών. Επανατοποθετήθηκε η χώρα στα επενδυτικά σχέδια των μεγάλων διεθνών επιχειρήσεων και έχει σπάσει ο απομονωτισμός που επέβαλλαν στη χώρα οι πρακτικές προηγούμενων κυβερνήσεων.
Ελέχθη ακόμη η ανακρίβεια ότι η χώρα θα πληρώσει υπέρογκα ποσά στη «MICROSOFT». Στην πραγματικότητα έχουμε προνομιακούς οικονομικούς όρους για όποιο λογισμικό αποκτηθεί βάσει διαγωνιστικών διαδικασιών, το οποίο να είναι συμβατό, δηλαδή λογισμικό της «MICROSOFT». Δηλαδή, δεν υπάρχει καμμία υποχρέωση στο ελληνικό δημόσιο, ούτε σε κανέναν από τους φορείς του ελληνικού δημοσίου να αποκτούν το συγκεκριμένο λογισμικό. Ούτε επιβάλλεται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αυτό που επιτρέπεται είναι, εάν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν αυτό το λογισμικό, θα έχουν τα οφέλη που προκύπτουν από τη συμφωνία.
Η συμφωνία προβλέπει υποχρεώσεις για τη «MICROSOFT» και κυρίως την ίδρυση Κέντρου Καινοτομίας στην Ελλάδα που θα υποστηρίζει την ακαδημα?κή κοινότητα και τις ελληνικές εταιρείες λογισμικού, προκειμένου να έχουμε λογισμικό κατάλληλο για την ελληνική αγορά.
Κατατέθηκε στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο για κύρωση, παρ’ ότι η ελληνική Κυβέρνηση δεν είχε υποχρέωση να κυρώσει τη συμφωνία στη Βουλή. Είχα πει από την πρώτη στιγμή απαντώντας στους συναδέλφους ότι θα την πληρώσουμε στη Βουλή. Δεν κυρώθηκε νωρίτερα, διότι ουσιαστικά τώρα θα ενεργοποιηθεί η συμφωνία. Περιμέναμε να δούμε από τη «MICROSOFT» να τηρήσει κάποιες από τις υποχρεώσεις που προκύπτουν γι’ αυτήν από τη συμφωνία. Και προτού κατατεθεί προς κύρωση επιθυμούσαμε την υλοποίηση κάποιων εκ των προβλέψεων προς όφελος της χώρας και ιδίως τη λειτουργία του Κέντρου Καινοτομίας που ιδρύεται στην Ελλάδα και θα εγκαινιαστεί κατά την επίσκεψη του Προέδρου της εταιρείας στις 28 Ιανουαρίου 2008.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (΄Ελσα Παπαδημητρίου): Ο κ. Λεβέντης έχει το λόγο.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Κύρια Υπουργέ, αναπτύξατε μία περίεργη κοινοβουλευτικά θέση. Ότι δηλαδή, δεν είστε υποχρεωμένος να φέρετε τη συμφωνία στη Βουλή από τη στιγμή που την ανακοινώσατε στον Τύπο. Ποιες ανακοινώσεις έκανε η «MICROSOFT» δεν ξέρω. Μα, είναι δυνατόν να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα; Κάνουμε μία μεγάλη συμφωνία με μία μεγάλη εταιρεία, η οποία ούτως ή άλλως έχει και οικονομικές επιπτώσεις, γιατί αυτό το λογισμικό θα περάσει στα ελληνικά πανεπιστήμια, στις δημόσιες υπηρεσίες, παντού. Κατ΄ αρχάς δεν θα έπρεπε να γίνει διεθνής διαγωνισμός, τη στιγμή που προχωράμε σε κάτι τέτοιο;
Ύστερα λέτε ότι αυτά συμβαίνουν και εις Παρισίους. Μα, οι περισσότερες χώρες συνιστούν να αποφεύγουν την «MICROSOFT», γιατί είναι μια εταιρεία η οποία έχει ένα κλειστό σύστημα και από τη στιγμή που θα μπείτε στο λογισμικό της, πρέπει να έχετε και τα άλλα πακέτα των προϊόντων της, αλλιώς δεν μπορείτε να λειτουργήσετε. Αυτό έχει συνέπειες.
Το ελεύθερο λογισμικό, που σήμερα είναι αυτό το οποίο συνιστούν κυρίως όσοι ξέρουν από αυτά τα πράγματα, είναι κάτι που εδώ δεν επιτρέπεται με την «MICROSOFT». Επίσης, έτσι όπως τα θέτετε τα θέματα, είναι σαν να την «πιάσαμε» κατά το κοινώς λεγόμενο «κορόιδο» την «MICROSOFT», γιατί μας προσφέρει, εμείς δεν έχουμε καμμία υποχρέωση και δεν προσφέρουμε τίποτα.
Φοβάμαι, κύριε Υπουργέ, ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Εκτός του ότι το σύστημα είναι κλειστό και θα είμαστε υποχρεωμένοι από εδώ και πέρα να ακολουθούμε, υπάρχει και ένα άλλο πρόβλημα, ότι αυτό δεν είναι και τόσο ασφαλές.
Θα ήθελα να ρωτήσω οι υπηρεσίες της Εθνικής Άμυνας ή άλλες υπηρεσίες θα χρησιμοποιούν αυτό το λογισμικό, το οποίο βάλλεται από πολλές πλευρές; Ξέρουμε τι γίνεται σ' αυτό το χώρο. Από αυτήν την άποψη λοιπόν, τα ερωτηματικά είναι πάρα πολλά και όσοι ασχολούνται μ’ αυτά τα θέματα είναι πάρα πολύ επιφυλακτικοί και για τη συμφωνία που υπογράφηκε και βεβαίως για ποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στο μέλλον.
Εγώ όμως θα ήθελα να πω ότι από το Φεβρουάριο του 2006, που υπογράφηκε αυτή η συμφωνία -και επανειλημμένα με επίκαιρες ερωτήσεις εδώ είχαμε ζητήσει να έλθει αυτή η συμφωνία- εσείς αποφύγατε συστηματικά να την φέρετε.
Είχατε πει μάλιστα, το Δεκέμβριο του 2006, ότι θα ερχόταν στις αρχές του Ιανουαρίου του 2007. Έχει περάσει ένας χρόνος. Δεν ξέρω, γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη καθυστέρηση. Τι κρύβεται από πίσω; Οπωσδήποτε έχουμε πάρα πολλά ερωτηματικά, που δεν απαντώνται και η συμφωνία, η οποία έρχεται αύριο, παραπέμπει σε μία σειρά από άλλες συμβάσεις και συμφωνίες οι οποίες δεν ξέρουμε επίσης τι κρύβουν, γνωστού όντος του τι γίνεται σ’ αυτόν το χώρο.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστούμε, κύριε Λεβέντη.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για δύο λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗΣ (Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών): Κύριε συνάδελφε, φοβούμαι ότι έχετε παρεξηγήσει -παρ΄ότι έχετε στη διάθεσή σας- και το πλήρες κείμενο της συμφωνίας και τη χρήση της συμφωνίας και τους όρους της.
Είναι μία συμφωνία στρατηγικού χαρακτήρα. Όπως θα είδατε και από το κείμενο της συμφωνίας, τίποτα δεν περιέχεται που δεν είχε ανακοινωθεί δημοσίως από την πρώτη στιγμή. Δεν δημιουργείται καμμιά δέσμευση για το ελληνικό δημόσιο. Δεν προκαλούνται πρόσθετες οικονομικές επιβαρύνσεις.
Η συμφωνία αξιοποιεί απλώς τις προμήθειες λογισμικού της συγκεκριμένης εταιρείας που είτε έγιναν, είτε θα γίνουν στο πλαίσιο των έργων και των διαγωνισμών του προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» ή του προγράμματος ψηφιακής σύγκλισης, ώστε να επιτευχθούν επιπρόσθετα οφέλη για τους πολίτες, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το δημόσιο.
Εγώ δεν θα μπω, όπως εσείς, στη λογική του να αξιολογώ το λογισμικό των εταιρειών. Είναι μία εταιρεία η οποία βγάζει λογισμικό. Υπάρχουν και άλλες εταιρείες που βγάζουν λογισμικό. Και με τις άλλες εταιρείες, αν μας επροτείνετο, θα κάναμε αντίστοιχες συμφωνίες, προκειμένου να πετύχουμε εκπτώσεις.
Εμείς δεν διαφημίζουμε το λογισμικό κανενός. Δεν είναι αυτή η δουλειά μας. Επίσης, δεν κακολογούμε το λογισμικό κανενός. Από την ώρα που στα πλαίσια συγκεκριμένων εφαρμογών και συγκεκριμένων διαγωνισμών επιλέγεται το συγκεκριμένο λογισμικό, τότε υπάρχει δυνατότητα ενεργοποίησης της συμφωνίας, ώστε να επιτευχθούν εκπτώσεις για όλους εκείνους που προμηθεύονται το λογισμικό, κυρίως τους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Δεν λέμε ούτε ότι το ελεύθερο λογισμικό δεν είναι καλό, ούτε το λογισμικό άλλων εταιρειών δεν είναι καλό. Το λογισμικό όλων των εταιρειών έχει υπέρ και κατά. Αυτό το λογισμικό είναι αρκετά διαδεδομένο- αυτό είναι γεγονός- σ’ όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα και στο βαθμό που χρησιμοποιείται και θα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, με τη συμφωνία αυτή επιτυγχάνεται σημαντική οικονομική ελάφρυνση για όλους τους χρήστες, είτε είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είτε η ακαδημαϊκή κοινότητα, ή όποιος άλλος θέλει να το χρησιμοποιήσει. Αυτό είναι το γεγονός. Όλα τα άλλα, νομίζω, ότι είναι στη σφαίρα των θεωριών της συνομωσίας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ."

Τα συμπεράσματα ας είναι υπό την κρίση του καθενός μας.

Εάν πάλι θέλετε, πριν συμπεράνετε κάτι, να ενημερωθείτε πολύπλευρα για το θέμα μπορείτε να δείτε:
αλλά και πώς παρουσιάζεται το θέμα από την

1 σχόλιο:

Δημήτρης Φασούλας είπε...

Ας πρόσεχαν περισσότερο αυτοί που υποστήριζαν την Μπολόνια, τη Λισσαβόνα, το Μααστριχτ.