Τρίτη 24 Ιουνίου 2008

Κρυφακούγοντας το Βασίλη...

Εχω μιαν παλιά αγάπη: την Ιστορία. Ανομολόγητη. Και "ει μη φυσικός, ιστορικός αν ήμην". Γι' αυτό και το κρυφάκουσμα, Βασίλη. Συγγνώμη, δεν θα το ξανακάνω:-)
Λοιπόν στο προκείμενο. Δεν ξέρω πως, ίσως το 'δα στην Έκθεση Βιβλίου και το λιμπίστηκα, πάντως τη συγγραφέα την ήξερα καλά. Και, επειδή σιγά-σιγά το καλοκαίρι μας απελευθερώνει, ας αφήσω τα πολλά (αναγκαστικά) διαβάσματα για ΠΑΚΕ και ΚΣΕ, και ας θυμηθώ τις αγάπες μου. Αγόρασα λοιπόν ένα- όπως νόμισα-ιστορικό μυθιστόρημα. Τη "Μαρία των Μογγόλων". Της Μαριάννας Κορομηλά. Και, όπως συνήθως, παθιάζομαι με τα διαβάσματά μου, όταν αφορούν τις αγάπες μου. Και το ξεκοκάλισα σε μια νύχτα. Όχι, είχα κάνει λάθος. Δεν ήταν ιστορικό μυθιστόρημα, εξάλλου η ίδια θεωρεί τον εαυτό της ανίκανο να γράψει ένα σωστό ιστορικό μυθιστόρημα, όπως θα το ήθελε αυτή. Είναι η προσωπική της, στην πραγματικότητα περιπέτεια μέσα από μια παλιά της γνώριμη, τη Μαρία Παλαιολογίνα, την Βυζαντινή πριγκίπισσα, που ο πατέρας-αφέντης αυτοκράτορας Μιχαήλ ο Η' Παλαιολόγος την έδωσε στα ξένα, να παντρευτεί με το στανιό για διπλωματικούς λόγους τον χάνο των Μογγόλων Ουλαγκού. Με αφορμή αυτήν την πραγματική Ιστορία ξετυλίγεται η προσωπική της ιστορία, παράλληλα και ταυτόχρονα με την Ιστορική αφήγηση. Πρόκειται, δηλαδή, για μια αυτοβιογραφία μιας Ιστορικού. Ήταν παλιά μου γνώριμη από το ραδιόφωνο της ΕΡΤ η Μαριάννα. Απ' όπου την έδιωξαν κακήν κακώς το 2006, μετά από 42 χρόνια εκπομπών, τόσο ξέρουν, τέτοια κάνουν. Ήταν εκείνη που κάποτε μου γνώρισε τον Πιερ Σαμουέλ από το ραδιόφωνο, σε μια απρόσμενη πρώιμη συνάντηση με την οικολογία, τότε έμαθα τη λέξη, εξάλλου δεν υπήρχε στα ελληνικά-ήρθε μαζί με την καταστροφή του περιβάλλοντος μας-σε μιαν τρυφερή ηλικία, τότε που διαμορφώναμε ιδεολογίες και απόψεις. Από το βιβλίο της όμως ανακάλυψα οτι η συγγραφέας δεν είναι μια κοινή Ιστορικός. Αντίθετα, είναι άνθρωπος του κόσμου, με ατέλειωτα ταξίδια -το ήξερα, με προσωπικές επαναστάσεις και ανατροπές, και προπάντων μιαν βαθιά απέχθεια για την καθ'ημάς εκπαίδευση, την μικροελλαδίτικη επαρχιώτικη νοοτροπία των οιωνεί μετοίκων Αθηναίων, αν και γκάγκαρη αστή η ίδια, και έχει στο οπλοστάσιο της προσωπική αναζήτηση in situ και σε πηγές μέχρι το μεδούλι. Ωστε έτσι λοιπόν προέκυψαν τόσες και τόσες εκπομπές, για την Ανατολή της καρδιάς μας-είπα, απ'όπου τόσο βίαια μας απέκοψε το '22, οπότε, κλειστοί πια στο καβούκι μας δεν τολμούμε να ξανανακαλυψουμε. Και, τολμώντας να κάνει παρέα με χωριάτες, με νταλικιέρηδες, με κάθε λογής ανθρώπους, μας ξαναγνωρίζει.
Με την τσίμπλα στο μάτι το πρωί μπήκα στο Google και άρχισα να ψάχνω τι λένε οι άλλοι. Σάμπως έχει τόσο σημασία; Έτσι, από διαστροφή ίσως. Κι όμως: Το βιβλίο "πουλάει". Όχι μόνο διότι είναι "ευπώλητον",τουτέστιν εύπεπτο-που δεν είναι τόσο, όσο γιατί μας ταξιδεύει. Και μας ταξιδεύει με την ματιά του ερευνητή, όχι του αραχνιασμένου σε αρχεία, αλλά εκείνου που ταξιδεύει πραγματικά για να γνωρίσει τους μακρινούς-κοντινούς τόπους και χρόνους, τόπους μαχών, πολιορκιών, πολεων και πολιτισμών, που θα θέλαμε να γνωρίσουμε, αλλά η δημοσιουπαλληλική μας μιζέρια-εμάς τουλάχιστον, δε μας αφήνει. Άντε να πάμε και κανένα οργανωμένο ταξίδι μέχρι την Πόλη-all inclusive. Και βρήκα ακόμα και τις -λίγες- εκπομπές της στο ΣΚΑΪ. Ακούστε τις . Παντρεύει τη Γεωγραφία-Τοπιογραφία και την Ιστορία, τη Μουσική και το λόγο, σε ένα ωραίο ταξίδι στην καθ' ημάς Ανατολή. Και για να θυμηθούμε τη δουλειά μας, αυτό δεν είναι η διαθεματικότητα-διεπιστημονικότητα; Μήπως έτσι θα έπρεπε να διδάσκουμε την Ιστορία, Βασίλη; Ν' αφήσουμε δηλαδή τις ΤΠΕ να μας ταξιδέψουν σε μια τέτοια ραδιοφωνική εκπομπή. (Μακάρι να υπήρχαν αρχειοθετημένες οι τόσες και τόσες εκπομπές της). Ίσως τότε τα παιδιά ν' αγαπήσουν την Ιστορία.

2 σχόλια:

φιλολογικά είπε...

Δεν ξερω αν θα'πρεπε να θεωρήσουμε την Κορομηλά ως ιστορικό, γιατί τότε θα την κατηγορούσε κανείς για κάποια αντιεπιστημονικότητα, υποκειμενικότητα κλπ. Αν κανείς την δει σα μια πολύ "ψαγμένη" ξεναγό, δημοσιογράφο, ερευνήτρια τότε θα αποδεχτεί κι αυτή την αυθαίρετη ματιά της που δίνει τη μοναδική δροσιά των βιβλίων της και των εκπομπών της.
Τα παραπάνω φυσικά είναι δευτερούσης σημασίας, εφόσον αφορούν "ταμπέλες". Συμφωνώ απολύτως με όσα γράφεις: " είναι άνθρωπος του κόσμου, με ατέλειωτα ταξίδια -το ήξερα, με προσωπικές επαναστάσεις και ανατροπές, και προπάντων μιαν βαθιά απέχθεια για την καθ'ημάς εκπαίδευση, την μικροελλαδίτικη επαρχιώτικη νοοτροπία των οιωνεί μετοίκων Αθηναίων, αν και γκάγκαρη αστή η ίδια, και έχει στο οπλοστάσιο της προσωπική αναζήτηση in situ και σε πηγές μέχρι το μεδούλι".
Ο τίτλος της ανάρτησης; (!!::)

Χριστίνα Παπαγγελή
http://anagnosi.blogspot.com/

Stergios Nastopoulos είπε...

Χαίρομαι για την επίσκεψη, Χριστίνα. Νόμιζα ότι μόνο εμείς διαβάζουμε εμάς. Προσωπικά πιστεύω ότι αυτό ακριβώς θα έπρεπε να κάνει ο ιστορικός. Μιαν αναζήτηση που είναι ταξίδι χωροχρονικό, και μια παντοτινή επιστροφή, όπως λέει και η ίδια. Και προπάντων ένα ταξίδι εσωτερικό. Γιατί άλλωστε να ασχοληθεί κανείς με την Ιστορία; Τι άλλο μπορεί να σου προσφέρει εκτός απ' αυτό; Τι σημασία θα είχε μια ατέλειωτη μελέτη των ανθρώπινων παθών και συγκρούσεων; Την ίδια που έχει για έναν σημερινό άνθρωπο η σύγκρουση δύο ομάδων Νεαντερτάλιων. (Αν και δεν απέχουμε πολύ απ' αυτούς;-)). Μπορεί να υπερβάλλω. Το συνηθίζω:-) Δεν μιλάω φυσικά για τους λογιότατους της ακαδημαϊκής μας κοινότητας. Αυτοί δεν έχω καταλάβει ακόμα γιατί γράφουν Ιστορία. Μάλλον έχουν: για να ανέβουν στην ιεραρχία. Εξ ου και η μεγάλη της συμπάθεια για τους ερασιτέχνες ιστοριοδίφες-τους δασκάλους του χωριού.
Για την αντικειμενικότητα: Πού υπάρχει; Ακόμα και στα δικά μας χωράφια, των φυσικών, η αβεβαιότητα έχει βάλει γερά το χεράκι της.
Όσο για τον τίτλο: Ο Βασίλης είναι ο Ιστορικός της διπλανής πόρτας (των ΚΣΕ του 8ου). Ενα καλαμπούρι. Δικό μας:-). Γειά σου, Βασίλη:-)