Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2008

Ε, κάτι κάναμε...

Παρακολουθώ αρκετό καιρό τα τρία blog του Μιλτόνιου που υπήρξε "μαθητής" μου στην Α' περίοδο της επιμόρφωσης http://mikrokellari.blogspot.com/ , http://ligapola.blogspot.com/ και http://mikrokellarichem.blogspot.com/ : Ο Μίλτος πάντα ενημερωμένος, με μια νοσταλγική διάθεση για τα Παλιά Γιάννενα, ιδιαίτερα εκείνα που σχετίζονται με την Εκπαίδευση, με μιαν αγάπη για τις Φυσικές Επιστήμες ταυτόχρονα, με καινούργια πράγματα να μας μάθει, δίνει τον εαυτό του σε ένα μέσο έκφρασης που πολλοί το χαρακτηρίζουν "άχρηστο", αν όχι και "επιβλαβές". Εννοώ, δηλαδή, ότι δεν προσφέρει τίποτε ειδησιογραφικά, εφόσον δεν είναι κλασική δημοσιογραφία, ούτε λογοτεχνικά, αφού δεν είναι βιβλίο, ούτε εφημερίδα ή ακόμη και κάνει ζημιά στις "καθεστώτα" δημοσιογραφικά-χρονογραφικά μέσα. Πολλές φορές αναμεταδίδει, από βιβλία, από ιστοσελίδες, από εφημερίδες. Όμως, σκεφτομαι, μήπως τελικά είναι το μοναδικό μέσο, που πέραν από το ό,τι είναι δωρεάν, έχει μοναδική προστιθέμενη αξία, εννοώ οτι το σύνολο είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα, μιας και, ειδομένο σαν σύνολο, συνιστά μοναδική στο είδος της Ανθολογία, προσωπική, αλλά και συλλογική ταυτόχρονα. Και έτσι "βιώνουμε", "βυθιζόμαστε" σε μιαν ατμόσφαιρα, που θέλει να δημιουργήσει ο μπλογκογράφος, ηθελημένα ή αθέλητα. Μέσα από αναρρίθμητα "σκουπίδια" που παράγονται, μερικά ξεχωρίζουν. Και αυτά πρέπει ιδιαίτερα να προσεχθούν.
Και για να γίνω και πιο πρακτικός: Ποιος θα έδινε δεκάρα για να δημοσιεύσει τις σκέψεις σου, τις πεποιθήσεις σου, τις ιδέες σου; Πόσα ταλέντα δεν θα έμεναν για πάντα άγνωστα; Γιατί ξέρουμε, βεβαια, πώς λειτουργεί το κύκλωμα της βιβλιογραφίας ή δημοσιογραφίας. Έτσι, λοιπόν, οι ιστορικοί της Λογοτεχνίας του μέλλοντος, γιατί όχι και του παρόντος, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ να συλλέξουν και αυτά τα γραπτά, και να τα εντάξουν με όποια τιμή τους αξίζει στην Ιστορία που θα γράψουν. Δεν θα παραξενευτώ καθόλου, όταν τα παιδιά ή τα εγγόνια μας διδάσκονται στο σχολείο κομμάτια που έχουν γραφτεί σ' αυτό το μέσο: Το Ιστολόγιο. Δεν ξέρω αν οι φιλόλογοι το έχουν ήδη καταλάβει ακόμα, ξέρω, πολλοί αγνοούν τον όρο, αλλά είναι μια πραγματικότητα. Και απορώ πώς δεν έχει ακόμα συσταθεί μια Εταιρεία Ιστολογικής Λογοτεχνίας. Θα ήταν χρήσιμο, όχι μόνο από άποψη πνευματικών δικαιωμάτων.

8 σχόλια:

Miltos είπε...

Φίλε Στέργιο σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Όντως το πρόγραμμα επιμόρφωσης, εσύ και ο αγαπητός gatos ήσαστε η αιτία να ξανοιχθώ στα blog.
Με είχε εντυπωσιάσει όμως και ο Γιάννης Ντούρος πέρυσι με το δικό του blog.
Τις προάλλες φίλος συμμαθητής ενθουσιάστηκε όταν του είπα ότι θα του δημοσιεύσω αυτούσιο το κείμενο για το Τζαμί της Καλούτσανης, που το δημοσίευσαν λογοκριμένο(;)στο περιοδικό Ζωσιμάδες.
Του αφαίρεσαν τια αναφορές στο Ναπολέοντα Ζέρβα, και στον Άρη Βελουχιώτη.
Μου δίνεται η ευκαιρία να σώσω ότι αρχειακό υλικό έχω, να δω και να διαβάσω άλλες απόψεις.
Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον της Εκπαίδευσης, επειδή αρχίζει να παρέχεται εξ αποστάσεως μέσω του WEB.
Με μια διόρθωση εκτός από το μικρό κελλάρι της Χημείας, όπου σύντομα θα αναρτήσω ιδιόχειρες σημειώσεις του Χημικού Θεόδωρου Παπαζήση, υπάρχει και το μικρό κελλάρι της Φυσικής. (mikrolellariphys)με το αφιέρωμα του ΦΚ στην επέτειο του Πολυτεχνείου.
Ξανά ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια φίλε Στέργιο!
Νάμαστε ούλοι καλά!

Stergios Nastopoulos είπε...

Για τέτοια ακριβώς μιλάω, Μίλτο. Για πράγματα που αλλιώς δεν θα βγαίνανε στο φως, ειδικότερα στο Web, στο οποίο έχουν πρόσβαση όλοι ή σχεδόν όλοι. Πώς αλλιώς θα γνώριζα την Ιστορία του Τζαμιού της Καλούτσανης, εκτός από το να ανατρέξω σε πηγές μη προσπελάσιμες απ' τον καθένα. Και μάλιστα η τοπική μας Ιστορία στην Περίοδο της Τουρκοκρατίας, που μόνο οι ιστορικοί έχουν προσπέλαση, με έναν όμως τρόπο που προσωπικά μου είναι απωθητικός, εφόσον-προσπαθεί να- γίνει όσο γίνεται περισσότερο επιστημονικός. Όμως από το Τζαμί περνάω κάθε πρωί πηγαίνοντας στο σχολειό και το φαντάζομαι σε άλλες εποχές, παλιές τόσο, ώστε να έχει σβήσει από την μνήμη των σημερινών ανθρώπων. Το βλέπω το χειμώνα χιονισμένο με την άσπρη του στέγη ή βρεγμένα τα μούσκλια του στην πλακόστρωτη στέγη και ονειρεύομαι. Το έχω δει να το περικυκλώνουν οι άχρωμες πολυκατοικίες σιγά-σιγά, να είναι μανάβικο ή και ζαχαροπλαστείο και τα τελευταία χρόνια η παρακείμενη πλατεία του να γίνεται στέκι μεταναστών που ψάχνουν για δουλειά. Πριν χρόνια κάναμε έρευνα σε Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την Καλούτσανη, όταν πήγα τα παιδιά να δούνε το εσωτερικό του αντιμετώπισα την εχθρότητα των τωρινών του "ενοίκων", που με βλέπαν σαν εισβολέα στην περιουσία τους. Τους δικαιολογώ. "Τι θέλει αυτός εδώ μέσα, θα σκεφτότανε. Ήταν όμως παράξενο και αντιαισθητικό μέσα στα αλεύρια και τις ζάχαρες να βλέπεις το μιχράμπ και τον τρούλο, που όπως και να το κάνουμε είναι έργο τέχνης, μπορεί να μην είναι δικιά μας, αλλά είναι Τέχνη. Διάβαζα το αφιέρωμα της Φωτεινής Πιπιλή στο Γεωτρόπιο για τα Μουσουλμανικά μνημεία στην Ελλάδα, μια ολοκληρωμένη και απροκατάληπτη δουλειά κα έμεινα εντυπωσιασμένος. Μια ολόκληρη περίοδος αναδιπλωνεται, και καλύπτεται σχεδόν ολοκληρωτικά. Εντάξει, η Τουρκοκρατία θεωρείται σκοτεινή περίοδος της Ελληνικής Ιστορίας, αλλά μέσα σ' αυτά τα χρόνια, τα τόσα πολλά, δεν έζησαν πάνω από 20 γενιές των προγόνων μας; Ποιος ξέρει από τους συντοπίτες μας ποιος ήταν, ας πούμε, ο Ασλάν Πασάς, ο γιός του που έχτισε το Τζαμί,ο εγγονός του ο Καλός Πασάς (το σπίτι του οποίου ερειπιώνας, δυστυχώς είναι το παλιότερο σπίτι στα σημερινά Γιάννενα); Νεόπλουτοι, απαίδευτοι, ή επιφανειακά μορφωμένοι, ειδικότερα από τη δικιά μας γενιά και δώθε, τριγυρνάμε σε τόπους και χώρους που κάποιοι άλλοι τους ζήσανε, Έλληνες, Τούρκοι, Αλβανοί, πώς ζουσανε άραγε τότε; Το Ελληνικό κράτος στην επιλεκτική του μνήμη, προσπαθώντας να δώσει ενότητα σε μια ποικιλία τρόπων ζωής και ανθρώπων που τους ένωνε η θρησκεία πρώτα και μετά η συνείδηση (όχι η γλώσσα) εξαφάνισε την τοπική Ιστορία του κάθε τόπου, γιατί αλλιώς δεν στήνεται Εθνικό Κράτος, αυτό το μίζερο που ζούμε. Σ' αυτό συνέτρεξαν ιδιωτικά συμφέροντα με το αζημίωτο φυσικά. Κι έτσι καταστρέφουμε ό,τι υπάρχει, εφόσον δεν προέρχεται από μας. Πού είναι η κρήνη που αναφέρεται στο κείμενο, πότε εξαφανίστηκε; Θυμάμαι τον αείμνηστο δάσκαλο μου, έναν από τους ανθρώπους που με έκαναν να επιλέξω να γίνω φυσικός, τον Θόδωρο το Μαλδογιάννη, σε μια διάλεξή του στην ΕΗΜ να λέει: "Αυτά κανένας δεν τ' αγάπησε", δείχνοντας μας σλάιντ από τα σπίτια στα Παλιά Γιάννενα.
Κι έπειτα χύνουμε κροκοδείλια δάκρυα, όταν βλέπουμε μια Εκκλησιά να έχει γίνει στάβλος στη Πόλη ή στη Μικρασία, εμείς τι κάνουμε, δεν κάνουμε παρόμοια;

Υ.Γ. Ήμουν από εκείνους που αντιτάχθηκαν στη μετατροπή της Πλατείας μας σε πάρκιγκ. Το αποτέλεσμα μάλλον με δικαίωσε. Όταν το βλέπω περνώντας πεζός ή με αυτοκίνητο, ειδικά το βράδυ, έχω την εντύπωση ότι τα κουβούκλια των ασανσέρ είναι οστεοφυλάκια, έτσι απόκοσμα φωτισμένα. Ή μήπως είναι; Και αλλάζω πεζοδρόμιο:-)

Miltos είπε...

Στέργιο θα μεταβιβάσω τα συγκινητικά λόγια σου, στον Γιάννη που μολονότι πολτικός μηχανικός, έχει ξετρυπώσει σαν ιστοριοδίφης πλήθος ιστοριών για τα παλιά Γιάννινα. Ακόμη και για τον χαμένο; θησαυρό του Αλή πασά έχει να μας πει. Άλλος ένας μαθητής του Θόδωρου Μαλδογιάννη και αυτός.
Πιό πολύ φαίνεται επηρεασμένος από φιλολόγους που είχε σαν την Ελπίδα Δ., τον Σπύρο Ε., τον Στούμπα, τον Ιωάννη Κ. αλλά και τον θεολόγο Θωμά Μ.
Μου φαίνεται θα με βάλετε υπερωρίες να πληκτρολογώ, μια και ο Γιάννης όταν του είπα βάλε στην αναζήτηση του google τη λέξη Τζαμί Καλούτσανης και θα σε πάει μόνο του, με κοίταζε όπως κοίταζα και εγώ πριν χρόνια σε μια οθόνη υπολογιστή, σαν φόντο πρώτη σελίδα τη λίμνη και πίστευα ότι είναι μεγάλο κατόρθωμα.
Κοινός γνωστός μας, λέει ότι η εξάπλωση του inernet είναι μια δεύτερη βιομηχανική επανάσταση.
Για το ανοσιούργημα της κεντρικής πλατείας υπερσυμφωνώ μαζί σου. Εξάλλου έχω σχολιάσει σε άλλα blog για το ταρατσόκηπο, τα δεντράκια που θα τα σαρώσει ο δυνατός βορειοανατολικός άνεμος που κατβεί από το Δρίσκο. Ούτε καν στο πεζοδρόμιο κατεβαίνοντας προς το παλαιό Δημαρχείο δεν είχαν την πρόβλεψη να βάλουν μερικά πέυκα, τήλια έλατα που με το χρόνο θα κάλυπταν το έγκλημα.
Εμ ο Βενιζέλος, ο ελευθερωτής της Ηπείρου που αγνάτευε πριν από απέναντι τις λέφτερες κορφές, τον αιχμαλώτισαν απέναντι να κάνει συντροφιά με τον Κωλλέτη, ναι ντόπιος συρρακιώτης πρωθυπουργός αλλά τι να λέμε τώρα, να μην πούμε τίποτε γιατί έχουμε φίλους συρρακιώτες.

Stergios Nastopoulos είπε...

Μια και το φέρνει η κουβέντα, το Τζαμί σώθηκε επειδή έγινε μαγαζιά, έτσι νομίζω. Οξύμωρο. Θα μου πεις, ε, τι να κάνουμε, να κρατήσουμε την Τουρκόπολη; Φυσικά αυτό δεν ήταν, ούτε είναι δυνατόν. Αλλά, η πόλη μας ήταν πολυπολιτισμική ανέκαθεν. Και σαν τέτοια μπορούσε να τα καταπιεί όλα. Σκοτεινά χρόνια για την πόλη ήταν εκείνα μετά τον εμφύλιο μέχρι να ολοκληρωθεί η τσιμεντοποίηση. Τώρα πια το έγκλημα συνετελέσθη. Θα μου πεις, αν μέναμε στις συνθήκες του '60, δεν θα είχαμε ούτε μπάνιο στο σπίτι μας. Δεν νομιζω οτι τέτοιου είδους διλήμματα ισχύουν, οι Ευρωπαίοι τα έχουν λύσει προ πολλού. Γιαυτό χαίρεσαι τις πόλεις τους, ακόμα κι αν καταστράφηκαν από τις βόμβες του Β' Π.Π., τις ξανάφτιαξαν.
Τώρα πια, επίσης παράδοξο, την πόλη την σώζουν τα μπαράκια. Εννοώ οτι κάποιοι, έξυπνα σκεπτόμενοι, εκμεταλλεύτηκαν την μόδα και την όρεξη του κόσμου να πίνει το ποτό του σε ατμοσφαιρικό περιβάλλον και από τη δεκαετία του '80 "αναπαλαίωσαν"(τα εισαγωγικά για προφανείς λόγους) σπίτια της παλιάς πόλης. Δεν ξέρω τι θα απογίνουν, αν κλείσουν αυτού του είδους τα μπαράκια, εφόσον δε γνωρίζω σε ποιό βαθμό τα κτίρια αυτά προστατεύονται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Δυστυχώς τα ιδιωτικά συμφέροντα και πάλι έρχονται να σώσουν, ενώ αλλού καταστρέφουν ή κατάστρεψαν. Και πάλι θα καταστρέψουν, αν τους συμφέρει. Μιας και το 'φερε η κουβέντα, πόσοι καταστροφείς τέτοιου είδους δεν είχαν δασκάλους τους ίδιους με μας, ιδιαίτερα της γενιάς μας; Αλλά τι να σου κανει ένας δάσκαλος: "Κανένας δεν τ' αγάπησε", αξέχαστε Θ.Μ.:-(

Miltos είπε...

Τι μου θύμησες τώρα Στέργιο, για τα παλιά σπίτια στα Γιάννενα. Ναι είχε δίκιο ο Θ.Μ. πούλεγε γιαυτά ότι δεν ταγάπησε κανείς.
Οι Γιαννιωτεβραίοι (σύμφωνα με τον Γ.Π. όταν ήθελαν να αγοράσουν κανένα σπίτι ρωτούσαν πρώτα από όλα τον πωλητή αν το βρήκε έτοιμο ή αν τόφτιαξε μόνος του.
Στην περίπτωση που η απάντηση ήταν «τόφτιαξα μόνος μου » δεν προχωρούσαν στην συναλλαγή, γιατί γνώριζαν ότι η τιμή δεν θάπεφτε.
Το εγκληματικό που έγινε στα Γιάννενα ήταν η δειλή επέκταση της πόλης, ακόμη υπάρχουν περιοχές σχετικά κοντά άκτιστες, με αποτέλεσμα η πόλη να επεκταθεί εις ύψος, πενταόροφες και εξαόροφες οικοδομές, ώστε να είναι συμφέρουσα η αντιπαροχή.
Από το άλλο μέρος, ούτε πλέον πετρόκτιστα σπίτια μπορούν να γίνουν, ακριβά υλικά, εργατικά, και έτσι ως ήταν επόμενο το μπετόν ήταν η πιο καλή λύση. Εξάλλου κάθε εποχή χτίζει με τα πιο φτηνά , προσβάσιμα καλά υλικά.
Τα παλιά σπίτια είναι πολύ δύσκολο να συντηρηθούν (οικονομικά δεν συμφέρει, μαστόροι δεν υπάρχουν) ειδικά δε όταν για ένα κατάστημα π.χ. στην Ανεξαρτησίας είναι εκατό κληρονόμοι εξ αδιαιρέτου η υπόθεση μοιάζει γόρδιος δεσμός.
Λίγα βέβαια είναι τα καλά πετρόκτιστα σπίτια στα Γιάννενα, και ευτυχώς πολλά από αυτά διεσώθησαν, όπως το σπίτι απέναντι από την Αγροτική τράπεζα, το άλλο κατεβαίνοντας προς την Καπλάνειο, η ίδια η Καπλανιος μαζί με τάλλα τα Σχολεία και Εκκλησίες, τα σπίτια μέσα στο Κάστρο, τα παλιά Εβρέικα στην Κοντουριώτου.
Το σπίτι καλλιτέχνημα με τους ξύλινους τσατμάδες, πίσω δυτικά από το Στάδιο δείχνει αφημένο στην φθορά του χρόνου….
Μέσα σε όλα αυτά πρόκυψε και η κυβοτόστρωση της Ανεξαρτησίας με γρανιτόλιθους (για να μοιάζει παλιό καλντερίμι – μάταια περιμένουμε να διαβούν τα άλογα με τα κάρα ή τα παλιά μπαϊτόνια….) ήδη άρχισαν να ξυλώνονται, τα αυτοκίνητα χοροπηδούν πάνω τους σε βαθμό που σκέπτεσαι να περάσεις από τον πιο κεντρικότερο παλαιότερα δρόμο της αγοράς, χώρο δεν έχει να παρκάρεις να φορτώσεις κάτι, συν τα μεγάλα διεθνή υπερκαταστήματα, απορώ πως ζούνε οι καταστηματάρχες της Ανεξαρτησίας, όσοι δεν τα έδωσαν να γίνουν φαγάδικα, γλεντάδικα κλπ. Φώναξαν; Διαμαρτυρήθηκαν; ή φωνή εν τη ερήμω;

annboukou είπε...

Εγώ έχω καιρό να εμφανιστώ στο κοινό μας ιστολόγιο, αν και το διαβάζω ανελλιπώς -η επιμόρφωση βλέπεις απορρόφησε πολύ από την ενέργειά μου και η υπόλοιπη μου ήταν πολύτιμη για άμεσες πρακτικές ανάγκες-, αυτή η κουβεντούλα σας όμως μπορώ το λιγότερο να πω ότι με συγκίνησε και γι' αυτό γράφω. Όχι μόνον ως φιλόλογος που βρήκε στο ιστολόγιο του μαθητή σου, Στέργιο, πολύτιμο υλικό για την παραγκωνισμένη τοπική ιστορία, ούτε απλά ως παλικά γιαννιώτισα που ακούγοντας τι περιγράφετε συνταιριάζει τις εικόνες με δικές της μνήμες και συναισθήματα, αλλά πέρα κι από όλα αυτά γιατί μου χρειάζεται, ιδιαίτερα τελευταία, να συνεχίσω να πιστεύω ότι κάποιοι θα βρεθούν να ρίξουν ένα σκούντημα να ξεσκαλώσει αυτή η ιστορία με την εισαγωγή όχι της πληροφορικής αλλά του κόσμου μέσω διαδικτύου στην τάξη μας. Μερικές φορές αυτό το διαδίκτυο είναι γεμάτο με χρώματα, εικόνες, μυρωδιές και υφές, σκέψεις και συναισθήματα, τόσο που ξεχνάς το ηλεκτρονικό του κομμάτι και επικοινωνείς με τον γράφοντα πιο προσωπικά από ό,τι θα το έκανες σε μια κοινωνική συγκέντρωση, μια ομιλία για το ίδιο θέμα ή και μια συζήτηση μαζί του στο διάδρομο στα πεταχτά.

Για δες που η διαμεσολαβημένη επικοινωνία μας βγαίνει από δεξιά...

Stergios Nastopoulos είπε...

Έχεις δίκιο, Άννα. Το διαδίκτυο λύνει στόματα, και ανοίγει διαύλους επικοινωνίας. Σε μια εποχή έντονα ατομοκεντρική δημιουργεί νέες συλλογικότητες. Νομίζω είναι κοινοτοπίες αυτές. Πάντως είναι υπαρκτές. Ο ρυθμός της ζωής κάνει την πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία δύσκολη, αν όχι αδύνατη, εφόσον ούτε τα ωράρια συμπίπτουν για να βρεθούμε, όμως επικοινωνούμε αναμφισβήτητα. Και μάλιστα από μακριά, πράγμα αδύνατο πριν μερικά χρόνια λόγω αποστάσεων. Αν και μου λείπει η προσωπική επαφή- έχει άλλη αξία, ας αρκεστούμε σ' αυτό, την ασύγχρονη επικοινωνία, των μπλογκ, των e-mail. Ξέρεις πόσο χαίρομαι όταν παίρνω μιαν απάντηση σε κάποιο σχόλιο ή σε κάποιο e-mail! Σαν τον παλιό καιρό που έπαιρνα γράμμα από κάποιο συγγενή ή δέμα. Αγωνιούσα από χαρά να το ανοίξω. Γιατί ο ταχυδρόμος τώρα πια μόνο λογαριασμούς για πληρωμή μου φέρνει:-). Και με πιάνει σύγκρυο:-)

annboukou είπε...

Στο επόμενο θεατρικό που θα ετοιμάσετε δοκίμασε μια παραλλαγή του "you've got mail"... μπορεί να γίνει από μελό ως θρίλερ